Τα τελευταία χρόνια και κυρίως με την διάδοση και εκτενή χρήση του fb, γίνεται όλο και συχνότερα γνωστή η κακοποίηση των ζώων, γεγονότα που κάποτε συζητούντο στις γειτονιές τώρα φτάνουν ως …. τα πέρατα του κόσμου.
Ας δούμε κάπως συνοπτικά ποιους και πως αφορά η κακοποίηση των ζώων και τι αποτελέσματα μπορούν να εξαχθούν από αυτήν.
Η κακοποίηση ενός ζώου εκτός από ποινικό αδίκημα που συνιστά – και αυτό έχει θεσμοθετηθεί από τις αρχές του 1980 – αναγνωρίζεται πλέον και ως σοβαρή ψυχοπαθολογική συμπεριφορά που συχνά εκδηλώνεται παράλληλα με άλλες μορφές διαπροσωπικής διαταραχής (πχ bulling) και ενδοοικογενειακής βίας.
Ως κακοποίηση ζώου ορίζουμε την ανθρώπινη συμπεριφορά που προκαλεί ταλαιπωρία, πόνο, φόβο, αγωνία, τραυματισμό ή θάνατο ενός ζώου.
Η κακοποίηση διακρίνεται σε ενεργητική και παθητική.
Συνηθέστερες μορφές ενεργητικής κακοποίησης θεωρούνται :
- Χρήση δηλητηρίων (φόλες).
- Πρόκληση τραυματισμών (κάψιμο, τρυπήματα).
- Πρόκληση ασφυξίας και πνιγμού.
Στην ίδια κατηγορία της ενεργητικής βίας ανήκει και η σεξουαλική κακοποίηση του ζώου, δηλαδή εξαναγκασμός του ζώου σε σεξουαλική επαφή του με άνθρωπο ή χρήση αντικειμένου από τον άνθρωπο με σκοπό την σεξουαλική του απόλαυση. Ο πραγματικός αριθμός αυτών των περιστατικών δεν είναι επακριβώς γνωστός. Δοθέντος ότι συνιστά σοβαρό κοινωνικό ταμπού και ως εκ τούτου δεν κοινοποιείται όταν περιέλθει σε γνώση. Άλλες μορφές ενεργητικής κακοποίησης των ζώων ΠΡΕΠΕΙ να θεωρούνται :
- Μη επιτρεπτές μέθοδοι εκπαίδευσης.
- Μη σύννομα αθλήματα π.χ. τσίρκο.
- Μη σύννομη αναπαραγωγή.
- Παράνομα πειράματα.
- Μάχες μεταξύ ζώων (κυνομαχίες, κοκορομαχίες).
- Εργασία, βαριές μεταφορές.
Ως παθητική κακοποίηση ζώου είναι η παραμέληση του σε βαθμό που παραβιάζονται οι βασικές συνθήκες ευζωίας του με αποτέλεσμα το ζώο να υφίσταται σοβαρές βλάβες ψυχικά και σωματικά όπως και η σκόπιμη στέρηση άσκησης και συγχρωτισμού με άλλα ζώα.
ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΩΝ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Η κακοποίηση ζώων από ανήλικους είναι δηλωτική διαταραγμένης προσωπικότητας σε όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Για ηλικίες μικρότερες των 6 ετών η κακοποίηση γίνεται χωρίς σκοπιμότητα αλλά από διερευνητική περιέργεια ίδιον της ηλικίας ή από υπερβάλλουσα αγάπη που όμως δεν συνοδεύεται από γνώσεις σχετικές με την φροντίδα του ζώου.
Αντίθετα για παιδιά μεγαλύτερα των 6 ετών η κακοποίηση γίνεται σκόπιμα και τα παιδιά – θύτες δηλώνουν ότι αντλούν ευχαρίστηση από τις πράξεις του και αποκομίζουν κοινωνικά οφέλη όπως η δημοφιλία τους στην ομάδα όπου ανήκουν.
Τα παιδιά που κακοποιούν ζώα συνήθως προέρχονται από περιβάλλοντα όπου εκδηλώνεται βία είτε προς το ίδιο το παιδί είτε εναντίον άλλων προσώπων της οικογένειας (μητέρα, ηλικιωμένα μέλη).
Η κακοποίηση ζώου από παιδιά και έφηβους – μαζί με την νυκτερινή ενούρηση και την διάθεση για εμπρησμό – αποτελεί μια βασική εκδήλωση διαταραχής διαγωγής. Στις ΗΠΑ η τριάδα αυτή είναι γνωστή ως η «ΤΡΙΑΔΑ ΤΟΥ MC DONALND» και αποτελεί βασικό δείκτη διαταραχής συμπεριφοράς.
Την κακοποίηση ζώου από έφηβους συχνά συνοδεύουν και άλλες διαταραχές όπως εξάρτηση από internet, από αλκοόλ, από τυχερά παιχνίδια.
ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΩΝ ΑΠΟ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Η κακοποίηση των ζώων από ενήλικες είναι συνέχεια της κακοποίησης από την εφηβική ηλικία. Συνηθέστερα είναι άντρες με χαμηλή εκπαίδευση και εισόδημα.
Οι ενήλικες αυτοί συστηματικά κακοποιούν τα παιδιά τους, τις συζύγους, είναι εριστικοί, υβριστές, χρησιμοποιούν χοντροειδή αστεία για διασκέδαση. Η χρήση αλκοόλ από ανθρώπους με αντικοινωνική διαταραχή όπως η κακοποίηση ζώου – και είναι συχνό φαινόμενο – μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες πράξεις εναντίον ζώων ΚΑΙ ανθρώπων.
Στις περιπτώσεις κτηνοφιλίας ο συγκεκριμένος ενήλικος μπορεί να εμφανίζει και περισσότερες μορφές παραφιλίας όπως παιδοφιλία, σαδομαζοχισμός. Στις περιπτώσεις παραμέλησης ζώων δηλαδή παθητικής κακοποίησης περιλαμβάνεται και το συχνότατο σύνδρομο του Νώε (σύνδρομο συλλογής ζώων). Το σύνδρομο του Νώε (DSM-V) θεωρείται ως παραλλαγή του συνδρόμου του Διογένη (DSM-V 2013) το οποίο αποτελεί διαταραχή της συμπεριφοράς με κύρια χαρακτηριστικά την σοβαρή παραμέληση της σωματικής και οικιακής καθαριότητας καθώς και την σώρευση αντικειμένων χωρίς ιδιαίτερη χρηστική αξία.
Οι συλλέκτες ζώων αδυνατούν να κατανοήσουν την αδυναμία τους, να περιθάλψουν σωστά τον μεγάλο αριθμό ζώων που συγκεντρώνουν όπως και την αδυναμία τους να φροντίσουν τον εαυτό τους έχοντας πολλά ζώα στην επιμέλειά τους. Η συμπεριφορά αυτή σχετίζεται συνήθως με συναισθηματική κακοποίηση που οι ίδιοι έχουν υποστεί στο παρελθόν όπως συναισθηματική μοναξιά ή αντιμετώπισαν ψυχοκοινωνικό στρες στη ζωή τους από δυσμενείς κοινωνικές συνθήκες (π.χ. πρόσφυγες, ιερόδουλες).
Κλείνοντας αυτή την σύντομη περιγραφή του συσχετισμού της κακοποίησης ζώων με τις ψυχικές διαταραχές του θύτη γίνεται φανερό ότι πρόκειται για κλινική εκδήλωση ψυχικών διαταραχών σε πλαίσιο βίας και παραβατικής συμπεριφοράς. Και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΟΒΑΡΑ και ΥΠΕΥΘΥΝΑ. Και να προστρέχουν όλοι οι φορείς που μπορεί να προσφέρουν βοήθεια στους κακοποιητές.
Κείμενο : Τ.Σ.